Mae Biwmares yn dref glan-y-môr hynod ddeniadol, gydag amrywiaeth o bensaernïaeth o wahanol gyfnodau - canoloesol, Sioraidd, Fictoraidd ac Edwardaidd. Daw’r enw o’r term Normanaidd ‘beau marais’, sef ‘morfa deg’.
Mae’n rhaid ichi fynd am dro drwy’r dref, gan gychwyn ar lan y môr a cherdded y lanfa er mwyn gweld y golygfeydd gwych dros y Fenai a thuag at Eryri. Yna ymlaen drwy’r strydoedd del gyda’u bythynnod tlws, llawer ohonynt mewn lliwiau golau deniadol.
Mae Castell Biwmares yn un o Safleoedd Treftadaeth y Byd y Cenhedloedd Unedig; fe’i codwyd rhwng 1295 ac 1330. Mae ffos o’i gwmpas a doc a ddefnyddiwyd gan longau cyflenwi yn y gorffennol, ac mae’n werth ei weld.
Saif Plas Henllys yn urddasol ar y bryniau uwchlaw Biwmares. Mae’n adeilad hanesyddol a godwyd yn yr 1880au, ac mae’n sefyll ar safle hen fynachlog o’r drydedd ganrif ar ddeg.
Agorwyd y bwyty ym Mhlas Henllys yn 2004, gan gael ei enwi ar ôl yr Harry enwog ond dirgel ychydig yn ddiweddarach.
Mae’r perchnogion - Simon a Nia Doyle - yn gyfuniad adnabyddus ar Ynys Môn. Cafodd eu dull arbennig o baratoi a chyflwyno bwyd bistro ei berffeithio dramor, ac yna yn rhai o fwytai gorau’r Ynys.
Cafodd y bistro ei ailwampio’n ddiweddar mewn dull Art Deco, ac mae Simon a Nia hwythau wedi ehangu ar eu bwydlenni drwy gynnig prydau tymhorol a Chymreig, yn ogystal â’u prydau cyfoes arferol. Daw’r cynnyrch o ffynonellau lleol iawn ar Ynys Môn.
© Harry's Bistro. All rights reserved.